VCCI đề xuất nhiều kiến nghị quan trọng nhằm gỡ điểm nghẽn pháp lý, thúc đẩy đầu tư vào nhà ở xã hội.
Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa có văn bản góp ý gửi Bộ Xây dựng và Bộ Tư pháp đối với Dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Nghị quyết số 201/2025/QH15 ngày 29/5/2025 của Quốc hội thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội (phiên bản thẩm định ngày 19/6/2025) (Dự thảo).
Cụ thể, góp ý tại Điều 12 của Dự thảo, VCCI cho rằng quy định hiện hành chưa cho phép nhà đầu tư liên danh làm chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội là không phù hợp. Pháp luật đấu thầu hiện hành cho phép nhà đầu tư liên danh tham gia và trúng thầu, nên việc giới hạn hình thức này trong đầu tư nhà ở xã hội sẽ hạn chế sự tham gia của nhiều nhà đầu tư, giảm hiệu quả huy động nguồn lực.
Ngoài ra, pháp luật về nhà ở cũng đã mở rộng khả năng ủy quyền hoặc thành lập doanh nghiệp, hợp tác xã để làm chủ đầu tư dự án. Do đó, VCCI kiến nghị sửa đổi quy định về chủ đầu tư quy định tại Điều 12 theo hướng là nhà đầu tư hoặc nhà đầu tư liên danh đáp ứng điều kiện theo quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản.
Bên cạnh đó, Dự thảo đang đưa ra hai tiêu chí ưu tiên trong trường hợp có nhiều nhà đầu tư cùng đáp ứng điều kiện gồm doanh nghiệp 100% vốn nhà nước và thời điểm nộp hồ sơ sớm nhất. Theo VCCI, đây là những tiêu chí không phản ánh năng lực thực chất và thiếu công bằng với khu vực tư nhân. Trong bối cảnh Đảng và Nhà nước đang khuyến khích phát triển kinh tế tư nhân, việc ưu tiên doanh nghiệp nhà nước là chưa phù hợp. Đồng thời, nộp hồ sơ sớm không chứng minh được năng lực, vì vậy cũng không nên coi là tiêu chí ưu tiên.
Một điểm bất cập khác được VCCI lưu ý là quy định tại khoản 2 Điều 17 Dự thảo. Theo đó, dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội đã được giao chủ đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời giao chủ đầu tư theo quy định tại Nghị định này, trong quá trình triển khai dự án mà có thay đổi thông tin trong quyết định giao chủ đầu tư, quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời giao chủ đầu tư thì chủ đầu tư được tự quyết định việc điều chỉnh và phải bảo đảm tuân thủ các quy định của pháp luật có liên quan, trừ một số trường hợp phải được sự cho phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định tại khoản 3, 4 Điều 17.
Tuy nhiên, VCCI cho rằng, quy định này chưa làm rõ mối quan hệ với Luật Đầu tư vốn đã quy định rõ các trường hợp phải xin chấp thuận điều chỉnh. Nếu không thống nhất giữa hai hệ thống pháp luật, chủ đầu tư có thể lúng túng, thậm chí vi phạm thủ tục hành chính.
Do đó, để đảm bảo tính minh bạch, VCCI đề nghị làm rõ mối quan hệ giữa pháp luật đầu tư với quy định tại Nghị định này về các trường hợp điều chỉnh dự án đầu tư, để tránh trường hợp chủ đầu tư không xác định được mình phải thực hiện thủ tục nào, tại cơ quan có thẩm quyền nào, hoặc phải thực hiện nhiều thủ tục.
Ngoài ra, tại văn bản, VCCI cũng đưa ra góp ý liên quan đến hồ sơ đăng ký làm chủ đầu tư; nội dung thẩm định chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời giao chủ đầu tư; chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời giao chủ đầu tư trường hợp nhà đầu tư đề xuất dự án; thủ tục đầu tư xây dựng nhà ở xã hội.
Liên quan đến quy định kiểm soát, kiểm tra, phòng ngừa cơ sở, tham nhũng, tiêu cực, trục lợi chính sách, VCCI đề nghị, xem xét lại quy định tăng gấp đôi mức xử phạt hành chính trong trường hợp vi phạm, nhằm bảo đảm phù hợp với khung xử phạt tối đa theo Luật Xử lý vi phạm hành chính.
Nguồn: Diễn đàn Doanh nghiệp
