Hội nghị thượng đỉnh Nga-Mỹ: Thẳng thắn, không khiêu khích và thực dụng

Tuyên bố chung

Tổng thống Vladimir Putin và Joe Biden đã ra tuyên bố chung sau cuộc gặp thượng đỉnh. Không bao giờ được khơi lên cuộc chiến tranh hạt nhân trên thế giới là nội dung quan trọng trong tuyên bố chung dành cho vấn đề ổn định chiến lược Nga-Mỹ, Sputnik đưa tin.

“Nga và Mỹ đã cho thấy rằng ngay cả trong giai đoạn căng thẳng, hai bên vẫn có thể đạt tiến bộ trong việc thực hiện các mục tiêu chung về đảm bảo tính dự đoán được trong lĩnh vực chiến lược, giảm thiểu rủi ro xung đột vũ trang và nguy cơ chiến tranh hạt nhân” – tuyên bố chung viết.

Như một ví dụ về cách tiếp cận này, tuyên bố dẫn ra việc gia hạn Hiệp ước START cách đây chưa lâu. “Hôm nay, chúng tôi tái khẳng định tuân thủ nguyên tắc không thể có bên nào thắng trong cuộc chiến tranh hạt nhân và không bao giờ được khơi lên cuộc chiến tranh như vậy” – tuyên bố chung nhấn mạnh.

Cũng theo tuyên bố chung, trong thời gian tới Nga và Mỹ sẽ khởi động cuộc đối thoại toàn diện, cụ thể và năng động về nội dung ổn định chiến lược. “Thông qua cuộc đối thoại như vậy, chúng tôi cố gắng tạo lập cơ sở nền tảng cho khâu kiểm soát vũ khí và các biện pháp giảm thiểu rủi ro trong tương lai” – tuyên bố chung công bố trên trang web của Điện Kremlin viết.

Những vấn đề thống nhất và bất đồng

Trong cuộc họp báo sau Hội nghị Thượng đỉnh ở Geneva, Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố rằng các đại sứ của hai nước sẽ trở lại với công việc của họ. “Cụ thể là khi nào chỉ là vấn đề kỹ thuật” – ông Putin nói.

Hồi tháng 3, Đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov đã được triệu hồi về Mátxcơva để tham vấn sau khi Tổng thống Joe Biden trả lời phỏng vấn của ABC News và tuyên bố rằng nhà lãnh đạo Nga “trả tiền để can thiệp vào cuộc bầu cử ở Mỹ”.

Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov sau đó đã xác nhận Đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov sẽ trở lại Washington vào cuối tháng này. Phát biểu trước báo giới, Thứ trưởng Ryabkov nói: “Đại sứ Anatoly Antonov đã chuẩn bị và sẵn sàng lên đường… Tôi cho rằng trước cuối tháng này, Đại sứ chắc chắn sẽ trở lại Washington”.

An ninh mạng được cho là ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự của chính phủ Mỹ. Tổng thống Putin cho biết, hai bên đã đồng ý “tham vấn” về chủ đề này.

Liên quan đến vụ việc hai cựu binh sĩ thuộc lực lượng thủy quân lục chiến Mỹ là Trevor Reed và Paul Whelan đang bị Nga giam giữ, Tổng thống Putin lưu ý, hai bên có thể tìm ra “sự thỏa hiệp”.

“Chúng tôi đã thảo luận về vấn đề này. Nhiều khả năng sẽ có sự thỏa hiệp. Bộ Ngoại giao Nga và Bộ Ngoại giao Mỹ sẽ làm việc theo hướng đó” – ABC News dẫn lời ông Putin.

Tại cuộc gặp thượng đỉnh, hai bên đã thể hiện sự khác biệt quan điểm trên nhiều vấn đề, chủ yếu là những nguyên nhân gây leo thang căng thẳng trong quan hệ hai bên, chẳng hạn như cáo buộc can thiệp bầu cử, tấn công mạng, vụ bắt giữ lãnh đạo phe đối lập Alexei Navalny và vấn đề Ukraina.

Đánh giá của hai nhà lãnh đạo

Phát biểu với báo chí trong các cuộc họp báo riêng rẽ sau hội nghị, Tổng thống Biden cho biết: “Ngôn ngữ và giọng điệu tại cuộc đối thoại rất tốt và tích cực. Điểm mấu chốt, như tôi đã nói với Tổng thống Putin là chúng ta cần phải có một số quy tắc cơ bản mà chúng ta nên tuân thủ”. Ông Biden nói rằng những tháng sắp tới sẽ là một “phép thử” về việc liệu cuộc thảo luận của họ có chứng minh được việc đưa Mỹ và Nga đến gần hơn với sự cải thiện quan hệ hay không.

Ngoài ra, Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết hai nhà lãnh đạo “chia sẻ trách nhiệm duy nhất là quản lý mối quan hệ giữa hai quốc gia hùng mạnh và đáng tự hào, một mối quan hệ phải ổn định và có thể đoán trước được”. Nhà lãnh đạo Mỹ cũng nói thêm rằng chương trình nghị sự của hội nghị bao gồm thúc đẩy các nỗ lực chống lại đại dịch COVID-19, tái thiết nền kinh tế Mỹ, thiết lập lại các mối quan hệ trên thế giới với các đồng minh và bảo vệ người Mỹ.

Về phần mình, nhà lãnh đạo Nga Putin cũng đưa ra những nhận xét tương tự: “Ông Biden là một người rất cân bằng, chuyên nghiệp và rõ ràng ông ấy rất giàu kinh nghiệm. Dường như chúng tôi đã nói cùng một ngôn ngữ”.

Ông Putin mô tả cuộc đối thoại kéo dài 3 tiếng là thẳng thắn, thực dụng. Cuộc họp diễn ra trên tinh thần xây dựng, trong đó hai bên đều thể hiện thiện chí, mong muốn hiểu biết lẫn nhau, nhưng không có sự kết nối sâu sắc về quan hệ cá nhân.

Cũng trong cuộc họp báo, ông Putin tuyên bố rằng không có một vấn đề nào mà Nga và Mỹ không thể cùng nhau giải quyết.

“Nếu chúng ta cùng nhau, trong đó bao gồm tất cả các nước hữu quan, làm việc để giải quyết tất cả những vấn đề này, tôi không nghi ngờ gì rằng chúng ta sẽ tìm ra tất cả giải pháp, tìm ra mọi cách tháo gỡ. Tôi không thấy có vấn đề nào mà chúng ta không thể giải quyết” – ông Putin nói trong họp báo để trả lời cho câu hỏi về cáo buộc từ phía Mỹ cho rằng Nga đang quân sự hóa Bắc Cực.

Tựu trung, giới phân tích cho rằng dù không đặt nhiều kỳ vọng vào cuộc gặp thượng đỉnh nhưng sự chú ý vẫn tiếp tục hướng vào việc liệu cuộc gặp có mang đến những kết quả cụ thể hay không. Dù không đột phá, nhưng cuộc gặp được xem là diễn tiến tích cực đối với Tổng thống Putin- Biden nói riêng và quan hệ Nga-Mỹ nói chung.